Druga część krótkiego przewodnika o cudownych dodatkach w naszej kuchni. Skupiamy się na przyprawach pochodzących z krajów azjatyckich i nie tylko, lecz większość z nich są dostępne i stosowane już powszechnie w Europie.
11. Curry
Proszek, mieszanka europejskich przypraw. W jego składzie znajdziemy: kurkumę, kozieradkę, kolendrę, gałkę muszkatołową, pieprz czarny, chili, czosnek, kardamon, goździki, kmin rzymski, cynamon, imbir oraz sól. Mieszanka bardzo znana i cenna w naszej kuchni. Nie wyobrażamy sobie zastąpić jej czymś innym. Z pewnością jedna z najzdrowszych przypraw na świecie, ubogacająca wiele potraw. Głównym składnikiem jest kurkuma, która obecnie jest największym obiektem badań naukowych spośród roślinnych produktów leczniczych ze względu na silne właściwości przeciwnowotworowe (zawarta w niej kurkumina), przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne etc. Pozostałe składniki curry wykazują podobne działanie stąd jest silną zdrowotną bombą. Pamiętajmy przy zakupie przypraw, czy curry czy kurkumy na zafałszowania, które mają na celu zwiększenie objętości dla zysku dystrybutora. Niestety zazwyczaj kupujemy je w postaci wysuszonego proszku. Aby sprawdzić czy do kurkumy dodano mąki należy wsypać do szklanki z czystą wodą jeśli pojawi się osad na dnie oznacza, że kupiliśmy produkt zafałszowany..
12. Olej sezamowy
Olej z nasion sezamu o bardzo intensywnym smaku i zapachu, jeden z najstarszych olejów pozyskiwanych z roślin. Oczywiście nie stosuje się go do smażenia, tylko do polewania gotowych potraw. Tłoczony za zimno bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe Omega-9 i lecytynę, witaminę B6, D i E oraz fosfor, magnez, cynk, wapń i żelazo. Niestety nie należy do tanich..
13. Szafran
Najdroższa przyprawa świata!
Przyprawa otrzymywana z pręcików kwiatów krokusa (crocus sativus). Jego odrobina zabarwia potrawę na żółto i nadaję jej delikatnego, lekkiego gorzkiego smaku. W Indiach i Chinach stosowany do barwienia tkanin.
14. Gorczyca
Jedna z najstarszych przypraw świata. Zapewne znacie ją doskonale z musztardy 🙂
„Pierwszą wzmiankę na temat jej leczniczego działania możemy znaleźć w pismach Hipokratesa, który twierdził, że rozluźnia ona mięśnie. Rzymianie używali jej jako przyprawę do marynat. Król Ludwik XI podróżował z własną miseczką królewskiej gorczycy, na wypadek, gdyby jej nie serwowano.”
15. Kmin rzymski
Inaczej kumin, mylony z kminkiem choć w smaku znacznie się różni. Jest składnikiem garam masala i curry. Nie można z nim przesadzić gdyż jest intensywny w smaku, dość ostry i lekko gorzkawy. Nadaje potrawom ciepła i ciężkości. Prażenie ziaren kminu zmienia smak dlatego gdy w przepisie zalecane jest ich prażenie warto nie pomijać tego etapu. Znany ze stymulacji układu trawiennego, z pobudzania apetytu, z rozkurczowego działania, moczopędnego i wiatropędnego. Świetne antidotum na niestrawność i biegunkę.
16. Kardamon
Obok cynamonu świetny dodatek do kawy, herbaty i deserów o korzennym smaku z nutą kamfory.
Wraz z szafranem najdroższa przyprawa świata. Tyczy się to oczywiście kardamonu malabarskiego.
Skutecznie pozwala walczyć z nadwagą. Może być stosowany w problemach trawiennych. Odświeża oddech, działa moczopędnie, antydepresyjnie, przeciwzapalnie i może pomóc pozbyć się czkawki.
17. Cynamon
Chyba zna go każdy. Nieodłączny element pieczonego jabłka, szarlotki czy grzanego wina. Otrzymywany z wysuszonej kory cynamonowca cejlońskiego. Jest dostępna w postaci proszku lub zwiniętych w rulonik kawałków kory o kolorze rdzy o słodkawo-korzennym lekko piekącym smaku. Uwaga na przyprawę Cassia, która wygląda bardzo podobnie do cynamonu, jest tańszym jego odpowiednikiem.
Zaraz po goździkach ma najwięcej antyoksydantów. Aldehyd cynamonowy ma właściwości przeciwgrzybicze, p/bakteryjne, p/pasożytnicze, p/nowotworowe i antymutagenne. Poza tym zawiera sporą ilość chromu, który ma wpływ na spadek apetytu na słodycze i korzystnie wpływa na cukrzyków typu II.
18. Gałka muszkatołowa
Nasionko owocu muszkatołowca korzennego. Stosowana w kuchni na całym świecie. W Polsce dodajemy ją do bigosu, piernika i grzanego wina. Ponoć jeden z najskuteczniejszych afrodyzjaków 🙂
W małych dawkach można stosować przy wzdęciach, wymiotach, nudnościach czy biegunkach. Pomaga również czy reumatyzmie, bezsenności i chorobach oskrzelowych.
19. Tamarynd
Brązowy zakrzywiony strąk drzewa tamaryndowca. Zawiera lepki miąższ otaczający, błyszczące, czarne nasiona. Ma słodko-kwaśny, owocowy zapach i smak. Dostępny w postaci włóknistego kawałka lub koncentratu, niektóre indyjskie sklepy oferują suszone strąki. Pasta lub sok z tamaryndu są stosowane jako środki zakwaszające w kuchni wschodniej w daniach na bazie curry czy soczewicy. Stosowany również do potraw strączkowych , potraw z ryżu lub jako składnik sosów i dań mięsnych. Dzięki zawartości pektyny, naturalnego zagęszczacza, jest wykorzystywany do produkcji dżemów, galaretek, napojów owocowych czy sosów. Orzeźwiający napój z syropu tamaryndowca, przypominający lemoniadę, jest dość popularny na Bliskim Wschodzie.
Jest łagodnym środkiem przeczyszczającym. Stosowany w leczeniu oskrzeli, w leczeniu gardła (płukanka z wody z tamaryndowca) oraz w leczeniu wrzodów.
20. Liście bananowca
W kuchni indyjskiej i filipińskiej używane jako naczynie do podawania potraw oraz do owijania potraw na czas gotowania, smażenia czy grillowania.
Dostępnie jedynie w kawałkach w sklepach z azjatycką żywnością. Bogate w antyoksydanty.
21. Sos sojowy
Bardzo szeroko stosowany w azjatyckich potrawach. Zdobył znacznie większą popularność w naszym kraju wraz z przyjściem sushi. Tyle ile jest kuchni azjatyckich tyle jest różnym rodzajów sosów sojowych.
Słony płyn o brązowej barwie, uzyskany przez wyciskanie sfermentowanej pasty z gotowanej soi i mąki jęczmiennej lub pszennej i solanki. Proces fermentacji przebiega przy udziale pleśni Asperfillus oryzae, stosowanych również przy produkcji sake czy pasty miso.
Sos sojowy jest pełny smaku umami, piątego, najtrudniejszego do określenia smaku, który nadaje potrawie głębi i wydobywa cztery dobrze nam znane smaki. Zawiera naturalnie glutaminiany, które odpowiadają za smak umami. Nadają one intensywnego i pożądanego smaku. Nie bez powodu glutaminian sodu jest dodawany do wielu potraw, marynat i sosów.
Jeśli chodzi o korzyści zdrowotne, plusem jest to, że jest to produkt naturalnej fermentacji zaś minusem jest duża zawartość sodu.
22. Imbir
Dostępny już praktycznie wszędzie. Razem z cynamonem znany w Polsce od bardzo dawna. Od kilku lat głośno o jego leczniczych właściwościach. Ma wielokierunkowy zdrowotny wpływ na nasze zdrowie, począwszy od działania -bójczego na bakterie, grzyby i wirusy po świetny lek na ból głowy, gardła czy bóle artretyczne. Ostry nieco cytrusowy zapach i korzenny, palący smak. Jest podstawowym składnikiem curry.
Więcej: https://farmaswietokrzyska.pl/en/blog/dieta/cudowny-imbir.html
23. Koper włoski
Nasionka w smaku podobne do anyżku. Wprowadza ciepło, słodkość i intensywny aromat w potrawę. Używany do podkreślenia smaku pieczywa, ciast i słodyczy oraz do aromatyzowania trunków takich jak gin oraz kiedyś do destylacji absyntu. Jest roślinnym surowcem leczniczym. Znany przede wszystkim z właściwości wiatropędnych, żółciopędnych, diuretycznych, stymulujących laktację, przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Stosowane również do aromatyzowania wielu leków ziołowych.
24. Goździki
Wysuszone ciemnobrunatne pąki kwiatowe drzewa goździkowego o smaku delikatnie piekącym. Najlepiej przechowywać je w szklanym, szczelnym naczyniu chroniąc je od światła.
Lecznicza bomba atakująca wolne rodniki!
Zwalniają procesy starzenia się komórek i są świetną profilaktyką przeciwnowotworową. Udowodniono, że skutecznie usuwają z organizmu trucizny fenolowe i indolowe.
Są świetnym lekarstwem przy bólu gardła czy zęba, działają antyseptycznie przez co świetnie odświeżają jamę ustną, likwidując przy tym infekcje. Jednocześnie pobudzają wydzielanie soków trawiennych, wzmagając apetyt.
25. Anyż gwiaździsty
Nazywany anyżem chińskim, w smaku bardzo podobny do anyżu. W kuchni indyjskiej i chińskiej jest głównym składnikiem garam masala. Jego woń dobywa się z wielu butelek z nalewkami i wódkami. Dodawany bywa do dań warzywnych, z drobiu i zup. W Europie stosowany do smakołyków tj. dżemy, kompoty i likiery. Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego. Pomocniczo stosuje się w infekcjach bakteryjnych. Łagodzi kaszel suchy, chrypkę i utratę głosu, eliminuje wzdęcia i nudności szczególnie u maluchów może być stosowany. W postaci rozcieńczonych, spirytusowych roztworów może być stosowany na skórę w celu odstraszenia komarów i kleszczy.
Zespół Farmy Świętokrzyskiej